Η Λίμνη Κερκίνη - Υγρότοπος - Η Σύμβαση RAMSAR
- Έντυπα
- MedWet - Η Λίμνη Κερκίνη (Φυλλάδιο, Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας / Ελλ.Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων / Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Δ/νση /Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού - Τμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος)
- Η Λίμνη της Κερκίνης (Φυλλάδιο, εκδόθηκε στις Σέρρες το 1993 από Ομάδα ορισθείσα από την Επιτροπή Περιβάλλοντος της Νομαρχίας Σερρών και την Ομάδα Οικολογίας του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Σερρών)
- Μελέτη πλημμυρικών κυμάτων στον ποταμό Στρυμόνα (Επιστημονική παρουσίαση από τον κ. Χρήστο Μερτζιάνη, Γεωπόνο Δ.Ε.Β. Σερρών, Μaster of Science Εγγείων Βελτιώσεων, διοργάνωση ΓΕΩΤ.Ε.Ε. & Σ.Π.Ε., 30/5/1995)
- Χάρτες
- Είδη
- Φωτογραφίες
Η Λίμνη Κερκίνη
ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΟΤΟΠΩΝ - ΥΓΡΟΤΟΠΩN
Η Λίμνη Κερκίνη αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση υγροτόπου. Δημιουργήθηκε το 1932 με την κατασκευή φράγματος στον ρου του ποταμού Σρτυμόνα στο ύψος του χωριού Λιθότοπος. Αρχικός σκοπός της ήταν η συγκράτηση των πλημμυρικών νερών του Στρυμόνα, αλλά αργότερα χρησιμοποιήθηκε και για αποθήκευση νερού για την άρδευση του κάμπου των Σερρών. Στη θέση της προϋπήρχε ένα σύνθετο σύστημα εκτεταμένων και ρηχών υγροτόπων, που τροφοδοτούνταν από τα νερά του ποταμού.
Η Λίμνη Κερκίνη έχει πλούσια βλάστηση με φυτά που επιπλέουν στην επιφάνεια του νερού (πλευστόφυτα),φυτά ριζωμένα στο βυθό τα οποία αναπτύσσονται μέσα στο νερό ή στην επιφάνεια (νούφαρα, ποταμογείτονες) και φυτά των καλαμώνων και των υγρών λιβαδιών. Η είσοδος θρεπτικών στοιχείων στη λίμνη από το Στρυμόνα ευνόησε την ανάπτυξη της βλάστησης. `Ομως η διακύμανση της στάθμης μέχρι και πέντε μέτρα κατ' έτος είχε ως αποτέλεσμα, πολλά είδη να εξαφανισθούν, μη μπορώντας να προσαρμοστούν στην αυξομείωση του βάθους του νερού.
Στην ευρύτερη περιοχή της Λίμνης Κερκίνης υπάρχουν πολλά είδη θηλαστικών, αρκετά από τα οποία είναι απειλούμενα, όπως η Βίδρα, το Ζαρκάδι, το Τσακάλι, ο Λύκος, η Αγριόγατα, ενώ υπάρχουν και αρκετά κοινά είδη όπως η Αλεπού, η Νυφίτσα, ο Αγριόχοιρος, ο Λαγός, ο Σκαντζόχοιρος, ο Ασβός κ.λπ. Επίσης, τόσο στο παρόχθιο δάσος, όσο και στις γύρω υγρές περιοχές συναντώνται 10 περίπου είδη αμφιβίων και περισσότερα από 20 είδη ερπετών.
Η Λίμνη Κερκίνη είναι ένα πολύτιμο οικοσύστημα με πλήθος αξιών. Οι κυριότερες είναι:
- Αντιπλημμυρική: Διαδραματίζει καίριο αντιπλημμυρικό ρόλο συγκρατώντας τα νερά του Στρυμόνα και αποτρέποντας τον κίνδυνο πλημμύρας στο χαμηλότερο τμήμα της πεδιάδας των Σερρών.
- Αδρευτική: Παρέχει νερό για άρδευση σε μεγάλο μέρος του νομού Σερρών, ο οποίος έχει έντονο γεωργικό χαρακτήρα και είναι από τους πιο παραγωγικούς της χώρας.
- Αλιευτική: Είναι από τις πλουσιότερες σε ψάρια λίμνες στην Ελλάδα και αρκετοί από τους κατοίκους των παραλίμνιων κοινοτήτων ασχολούνται με το ψάρεμα.
- Βιοποικιλότητας: Η ύπαρξη της λίμνης και της υγροτοπικής βλάστησης προσφέρει τροφή και καταφύγιο σε πολλά είδη της άγριας ζωής. Για το λόγο αυτό εντάχθηκε στον Κατάλογο Υγροτόπων Διεθνούς Σημασίας (Ραμσάρ) και προστατεύεται από άλλες διεθνείς συνθήκες.
- Εκπαιδευτική: Προσφέρεται για την άσκηση περιβαλλοντικής εκπαίδευσης τόσο για τους μαθητές του Ν.Σερρών όσο και για μαθητές από την υπόλοιπη Ελλάδα ή και από όλον τον κόσμο.
- Αναψυχής: Μπορεί να προσφέρει στον επισκέπτη ξεκούραση και γαλήνη και να αποτελέσει πόλο ανάπτυξης ήπιων οικολογικών τουριστικών δραστηριοτήτων, συνεισφέροντας έτσι και στην ενίσχυση του εισοδήματος των κατοίκων.
- Επιστημονική: Αποτελεί σπουδαίο πεδίο επιστημονικής έρευνας για τους υγροτόπους, τη διαχείρηση τους και τις ανθρωπογενείς επιδράσεις πάνω στις λειτουργίες τους, εξαιτίας της ποικιλότητας του βιολογικού της πλούτου και των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στην περιοχή.
Τα κυριότερα προβλήματα του υγροτόπου, σχετίζονται με τις χρήσεις του νερού. Η προστασία της Λίμνης Κερκίνης εξαρτάται άμεσα από τη συνετή χρήση του νερού, ώστε να διασφαλίζονται στο μέγιστο δυνατό βαθμό όλες οι λειτουργίες και οι αξίες του υγροτόπου. Η μονοδιάστατη θεώρηση της Κερκίνης ως απλού ταμιευτήρα νερού, που υπάρχει μόνο για να ικανοποιεί τις αρδευτικές ανάγκες, είναι ασφαλώς ξεπερασμένη. Το ίδιο ισχύει και για την άποψη της "απόλυτης προστασίας" της λίμνης που δεν λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες των κατοίκων.
Εκτός από τα προβλήματα που προκαλούνται από την έλλειψη συνολικής διαχείρησης του νερού, η Λίμνη Κερκίνη κινδυνεύει να χάσει πολλά από τα γνωρίσματα της εξαιτίας και άλλων απειλών. Κυριότερες θεωρούνται: Ο μεγάλος όγκος των φερτών υλών,που μεταφέρει ο Στρυμόνας, κατακάθεται στη λίμνη προσχώνοντας την με περίπου 1.000.000 κυβικά μέτρα ετησίως, μειώνοντας τη χωρητικότητα της σε νερό και επιδρώντας αρνητικά στις λειτουργίες του υγροτόπου.
Η Κερκίνη ξεχωρίζει γιατί:
- Είναι από τους πλουσιότερους υγροτόπους της Ελλάδας από ορνιθολογική άποψη, με περισσότερα από 300 είδη πουλιών.
- Εδώ βρίσκονται οι σημαντικότερες αποικίες της Νότιας Βαλκανικής από ερωδιούς (Αργυροτσικνιάδες, Σταχτοτσικνιάδες, Πορφυροτσικνιάδες, Νυχτοκόρακες), Κορμοράνους, Χουλιαρομύτες και Χαλκόκοτες
- Είναι η πιο σημαντική περιοχή διαχείμασης και μετανάστευσης του Αργυροπελεκάνου σε όλη την Ευρώπη.
- Έχει τη μεγαλύτερη σε έκταση υδάτινη περιοχή της Ελλάδας που καλύπτεται από νούφαρα.
- Γύρω από τη λίμνη ζει ο μεγαλύτερος αριθμός βουβαλιών της Ελλάδας (500 περίπου).
- Η αρμονική συνύπαρξη ψαράδων και πελεκάνων και η χειμερινή εικόνα των ψαράδων που ταϊζουν τα μεγαλοπρεπή αυτά πουλιά, δεν συναντάται αλλού στην Ελλάδα.
Στον ακριτικό νομό των Σερρών υπάρχει ένας από τους μεγαλύτερους θησαυρούς της Ελλάδας.
Ας τον διαφυλάξουμε.
Είναι και πρέπει να μείνει για πάντα δικός μας θησαυρός.
- EΙΣΑΓΩΓΗ - ΔΙΕΘΝΗΣ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ
- ΘΕΣΗ - ΠΡΩΤΕΣ ΑΞΙΕΣ - ΙΣΤΟΡΙΑ
- Η ΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ - ΧΡΗΣΗ
- ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
- ΑΡΓΥΡΟΠΕΛΕΚΑΝΟΣ (christons)
- ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ
Τη σύνταξη του φυλλαδίου αυτού (σ.σ. στην πρωτότυπη μορφή του), επιμελήθηκε ομάδα, που ορίσθηκε μετά από κοινή σύσκεψη της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Νομαρχίας Σερρών και της Ομάδας Οικολογίας του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Σερρών, 1993.
Βαβαλέκας Κωνσταντίνος (Δασολόγος)
Προϊστάμενος ΠΣΕΑ, ως εκπρόσωπος της Επιτροπής Περιβάλλοντος,
Γιαννογλούδης Βασίλειος (Μαθηματικός),
Πολυτίδης Απόστολος (Πολ. Μηχανικός)
Προϊστάμενος του Τμ. Πολεοδομίας και Πολεοδομικών Εφαρμογών Νομαρχίας Σερρών,
Τάτση - Τσαϊρα Κωστούλα (Βιολόγος)
Υπεύθυνη περιβαλλοντικής εκπαίδευσης της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Σερρών.
Το φωτογραφικό υλικό προέρχεται τόσο από το πρωτότυπο φυλλάδιο, όσο και από το πλουσιότατο αρχείο του Foto-ΚΛΙΚ.